कुरल-काव्य/परिच्छेदः १६ क्षमा

कुरल-काव्य
तिरुवल्लुवर, अनुवादक पं० गोविन्दराय जैन

पृष्ठ १६

 

परिच्छेदः १६
क्षमा

आश्रयं धरणी दत्ते खनितारमपि ध्रुवम्।
तथा त्वं बाधकान्नित्यं क्षमस्वास्मिन् सुगौरवम्॥१॥
तस्मै देहि क्षमादानं यस्ते कार्यविघातकः।
विस्मृतिः कार्यहानीनां यद्यहो स्थात् तदुत्तमा॥२॥
स एव निर्धनो नूनमातिथ्याद् यः पराङ्मुखः।
एवं स एव वीरेन्दुर्मौंर्ख्यं येन विषह्यते॥३॥
यदि कामयसे सत्यं हृदयेन सुगौरवम्।
कार्यस्तर्हि समं सर्वैर्व्यवहारः क्षमामयः॥४॥
प्रतिवैरं विधत्ते यो न स्तुत्यः स विदाम्परैः।
अरावपि क्षमाशीलो बहुमूल्यः स हेमवत्॥५॥
यावदेकदिनं हर्षों जायते वैरसाधनात्।
क्षमादानवतः किन्तु प्रत्यहं गौरवं महत्॥६॥
प्राप्यापि महतीं हानिं स्वल्पोऽप्याकारविभ्रमः।
न लक्ष्यते परं चित्रं नैवेहा वैरशोधने॥७॥
विधत्ते तब कार्याणां हानिं यो गर्विताशयः।
सद्वर्तनस्य शस्त्रेण तस्यापि विजयी भव॥८॥
गृहं विमुच्य ये जाता ऋषयों लोकपूजिता:।
तेभ्योऽपि प्रवरा नूनं यै: खलोक्तिर्विषह्मते॥९॥
महान्तः सन्ति सर्वेऽपि क्षीणकायास्तपस्विनः।
[]क्षमावन्तमनुख्याताः किन्तु विश्वे हि तापसाः॥१०॥

  1. हीना.